Để khẳng định sự tồn tại và vai trò của một thành viên mới trong gia đình. Các bố mẹ sẽ tổ chức một lễ cúng cho đứa con mới sinh tròn một tháng tuổi. Đây là nghi thức có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi người.
Cách tính mốc đầy tháng cho con trẻ
Theo cách tính truyền thống, ngày đầy tháng của trẻ sơ sinh được căn cứ vào lịch âm và tùy thuộc vào giới tính của đứa bé. Nếu là bé gái sẽ lùi lại 2 ngày và nếu là bé trai sẽ lùi lại 1 ngày. Như cách ông bà xưa vẫn nói “gái lùi hai, trai lùi một”. Chẳng hạn, nếu bé sinh vào ngày 28/3 âm thì ngày cúng đầy tháng sẽ là ngày 26/4 âm nếu đó là bé gái. Nếu là bé trai thì ngày cúng đầy tháng sẽ là ngày 27/4 âm. Thông thường, lễ này được thực hiện vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối.
Ngày nay, các bố mẹ thường căn cứ ngày sinh của con dựa trên lịch dương. Ngày cúng đầy tháng là ngày trùng ngày sinh vào đúng tháng sau.
Cách sắp đặt mâm cúng
Nếu theo quy định chính xác, bạn cần chia thành 2 mâm: Một trên một dưới sao cho mâm trên không cách mâm dưới quá 10 phân. Cách đặt mâm cúng luôn tuân theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả” . Tức phía Đông là vị trí đặt bình hoa và phía Tây là vị trí đặt lễ vật.
Lưu ý, các mâm này phải được bài trí thật cân đối và đầy đủ các lễ vật đã nêu.
Người xưa tin rằng, mỗi một đứa trẻ khỏe mạnh ra đời là công lao rất lớn của bà Mụ. Người được cho là có công nặn và giúp mẹ tròn con vuông. Trên hết, đây là nghi thức để ra mắt một thành viên mới trong gia đình với họ hàng, bà con trong dòng tộc.
Nghi thức khai hoa
Đặt trẻ ở trên bàn giữa, người lớn trong họ sẽ thắp hương và bắt đầu mở lời xin phép khai hoa. Sau đó, người chủ lễ sẽ bồng đứa trẻ trên tay, đồng thời cầm một cành hoa quơ qua quơ lại miệng bé và đọc những lời cầu chúc mang ý nghĩa tốt đẹp:
“Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”
Nghi thức đặt tên cho con
Sau khi cầu chúc điều tốt lành , chủ lễ sẽ tiếp tục nghi thức Xin Keo. Theo đó, chủ lễ sẽ lấy 2 đồng tiền cổ làm bằng bạc thật. Gieo vào một chiếc đĩa sâu lòng. Nếu một mặt úp, mặt ngửa thì cái tên đã được tổ tiên chứng giám và ưng thuận. Ngược lại, nếu là 2 mặt úp hoặc 2 mặt ngược thì tiến hành gieo đồng tiền này lại. Nếu đã 3 lần mà vẫn chưa được thì phải đặt tên khác cho trẻ.
Ngày nay, khi sinh trẻ ra, mọi người thường đặt tên con ngay. Để làm các thủ tục khai sinh nên tập tục Xin Keo này cũng không còn tồn tại. Tuy nhiên, một số gia đình vẫn còn giữ tục này như một truyền thống gia tộc.
Ngoài ra, theo tục xưa, sau Xin Keo người mẹ cũng phải được làm phép để tẩy uế và kết thúc thời gian ở cữ. Theo đó, mẹ phải bồng trẻ bước qua một nồi nước sôi có đặt đinh nung đỏ nhiều lần (trai 7 lần, gái 9 lần) và sau đó đi quanh nhà. Trong lúc đi, mẹ cố tình làm rơi tiền để cầu mong cuộc sống của con sau này dư dả, đủ đầy. Dù ngày nay, việc tẩy uế cho người mẹ sau sinh đã được coi là hủ tục và không còn tồn tại nhưng chút sót lại của việc đánh rơi tiền từ tục tẩy uế này vẫn còn được duy trì ở số ít gia đình.
Sau tất cả các nghi thức này là lời cầu chúc và lì xì của những người họ hàng trong dòng tộc cũng như các vị khách tham dự tiệc mừng.
